Rodzajniki nieokreślone - a / an.
[Chcielibyśmy podziękować za ten artykuł Kubie Wujkowi - który jest jednym z naszych najaktywniejszych fanów na FB.]
Rodzajniki w języku angielskim należą do większej grupy wyrazów, tzw. określników (determiners). (Do określników zaliczamy również zaimki dzierżawcze [my, his, etc.], zaimki wskazujące [this, that, etc.], oraz kwantyfikatory [all, none, etc.].
Wyróżniamy cztery typy rodzajników:
1. Rodzajniki nieokreślone (indefinite articles): a oraz an.
2. Rodajniki określone (definite articles): the.
3. Rodzajniki liczby mnogiej: some oraz any.
4. Rodzajnik zerowy (no article): czyli po prostu brak rodzajnika.
Jeśli chodzi o pozycję rodzajnika w zdaniu to typowo pojawiają się one przed rzeczownikiem lub na początku frazy rzeczownikowej (noun phrase) przed przymiotnikami. np:
a beautiful day;
the big man;
some delicious cakes.
Rodzajniki określone w języku angielskim używane są w odniesieniu do rzeczy które znane są obojgu rozmówcom, zaś rodzajniki nieokreślone stosujemy w przypadku gdy nie są one znane żadnemu z rozmówców. Używamy ich także do określenia czy mówimy o rzeczach ogólnych czy szczegółowych. Użycie rodzajnika a lub an zależy od wyrazu, który one poprzedzają. Jeśli zaczyna się on na spółgłoskę używamy rodzajnika 'a', kiedy zaczyna się na samogłoskę używamy rodzajnika 'an', np:
a book,
a house,
an apple,
an opera.
Wybór rodzajnika jest zależny od wymowy wyrazu nie zaś od jego pisowni, kiedy zatem wyraz wymawiamy zaczynając od samogłoski stosujemy rodzajnik 'an' pomimo iż w pisowni wyraz zaczyna się spółgłoską:
an hour,
an MP.
Podobnie kiedy wyraz w pisowni zaczyna się na samogłoskę w wymowie na spółgłoskę patrzymy zawsze na wymowę i używamy wtedy rodzajnika 'a':
a union,
a university.
Omówimy teraz szczegółowo przypadki, w których stosować będziemy rodzajniki nieokreślone 'a/an'.
1. Kiedy mówimy o pojedynczej osobie lub przedmiocie, kiedy nasz rozmówca nie wie, którą z osób lub rzeczy mamy na myśli lub kiedy nie ma znaczenia o której konkretnie rzeczy lub osobie mówimy:
• My sister is going out with a Spaniard. [Moja siostra chodzi z Hiszpanem] - rozmówca nie wie, o którego hiszpana konkretnie chodzi.
• Can I borrow a pencil? [Czy mogę pożyczyć ołówek?] - obojętnie, który ołówek.
• She lives in a block of flats. [Ona mieszka w bloku] - jednym z wielu.
2. Kiedy mówimy o każdym przedstawicielu danej klasy bądź grupy (zawodowej, zwierząt, ludzi, etc.):
• A firefighter must be brave [Strażak musi być dzielny] - każdy strażak musi.
• A puma can run very fast. [Puma potrafi szybko biegać] - każda puma potrafi.
• A brand new car must be clean. [Nowy samochód musi być czysty]
3. Kiedy osoby lub przedmioty klasyfikujemy za pomocą czasownika lub spójnika 'as' używamy rodzajnika 'a/an' do określenia klasy bądź grupy, do której dana osoba lub przedmiot należą:
• He is a policeman. [On jest policjantem]
• I want to become an actor. [Chcę zostać aktorem]
• He was a good man all his life. [Był dobrym człowiekiem przez całe życie]
• You can use this cup as an ashtray. [Możesz użyć tej filiżanki jako popielniczki]
• It cannot be used as a means of transport. [Nie może być użyty jako środek transportu.]
4. Rodzajniki a/an są zazwyczaj stosowane jedynie z rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej (takie było zresztą pierwotne znaczenie słów a i an - oznaczały one po prostu 'jeden']. W liczbie mnogiej i z czasownikami niepoliczalnymi stosujemy ich odpowiedniki czyli some, any lub nie stosujemy żadnego rodzajnika:
• We have met some interesting people. [Spotkaliśmy parę interesujących osób]
• Have you got any cigarettes? [Czy masz jakieś papierosy?]
• Businessmen usually work a lot. [Biznesmeni zazwyczaj dużo pracują]
• There is still some milk left. [Ciągle zostało trochę mleka.]
• Wine is made of grapes [Wino robi się z winogron]
5. Rodzajników a/an nie używa się z samym tylko przymiotnikiem (bez rzeczownika):
• She is a beautiful girl. [Jest piękną dziewczyną.]
• She is beautiful. [Jest piękna.]
• She is a beautiful.
6. Rodzajników a/an nie używamy razem z zaimkami dzierżawczymi (possesives). Możliwe jest za to stosowanie konstrukcji a/an ... of mine/yours/hers etc.:
• He's my friend. [Jest moim przyjacielem]
• He's a friend of mine. [Jest moim przyjacielem]
• He's a my friend.